KUTSAL METİNLER VE TARİHSELLİK
KUTSAL METİNLER VE TARİHSELLİK
Yazar: Ali Rıza Biçer
212 sayfa
Kur’an’ın belli bir tarihe ait olduğu, tarih üstü olmadığı, tarihselcilik ise Kur’an’ın kendi tarihsel şartları muvacehesinde ele alınması gereken bir tez olarak özetlenebilir. Tarihselcilik, her dönemin şartlarına göre yeni bir İslâm türetmek değil, tam aksine, tarihte bir kereye mahsus gerçekleşmiş yaklaşımı, farklı tarihsel şartlarda yeniden aktüalize etmektir. Kur’an’ı vahyetmekle Allah bize referansta bulunacağımız bir metin değil, örnek almamız gereken bir tecrübe bahşetti Sahabe, referans metni olsun diye Kur’an’ı cemetmemiştir. Allah’ın Kuran’ı vahyetmekle, insanlara referanslara bulunacakları bir metin indirmeyi değil, onlara örnek teşkil edecek bir cemaat oluşturmayı irat etmiştir. Biz Kur’an’ı okurken onu her hâlükârda bir tarihsel bağlama yerleştiriyoruz. Çünkü Kur’an’ı anlayabilmek için tarihe mahkumuz. Kur’an, çok açık bir şekilde, Allah’ın tarihe sözlü müdahalesidir; Allah, gökten bir manifesto indirmek yerine, mesajı bir beşerin ağzından, onun aracılığıyla, konjonktür üzerinden vermeyi irade etmiştir. Kur’an tarih üstü bir manifesto değil, tarihin içinde, tarihe yönelik, tarihsel bir hitaptır
Kur’an’ı kerim, ilahi hakikatlerin ve ilahi iradenin insan için uygun gördüklerinin, bir beşer dilinin ve tarihsel ve toplumsal bir bağlamın imkân sınırları içinde kalarak, beşerî düzlemde ifade edilmesi anlamında, Cenab-i Hakk’ın tenezzülüdür. Çünkü bu nüzul ile ilahi olan beşerî olana, mutlak olan bağlamsal olana, tarih üstü olan tarihsel olana indirgenmektedir. (Prof. Ömer ÖZSOY)
Pandami dönemi benim hayatımın dönüm noktası oldu. Türkiye’de pandeminin başladığı dönemlerde bir gün basını okurken Prof. İlhami GÜLER hocanın tarihsellikle ilgili bir makalesini okudum. Makalede bu konu ile ilgili yazar ve eserlerin isimlerini vermişti. Tarihsellikle ilgili kafamdaki ibramı kaldırmak, zihnimdeki soru işaretleri gidermek için adı geçen yazar ve eslerleri satın aldım hepsini dikkatlice okudum. Makalede adı geçen yazarlar ve kitaplar şunlardı: Prof. Ömer ÖZSOY: Kur ’an ve Tarihsellik Yazılar, Prof. M. Hayrı KIRBAÇOĞLU: Müslüman Kalarak Yenilenmek, Prof. İlhami GÜLER: Sabit Din Dinamik Şeriat, Kur’ an’ın Mahiyeti ve Yorumu, Prof. Mutafa ÖZTÜRK: Kur’an’ı Kendi Tarihinde Okumak, Muhammed Müctehid ŞEBUSTERİ: Hermenötik, Kur’ an ve Sünnet, Prof. Mehmet Sait HATİBOĞLU:İslâm’ın Aktuel Değeri Üzerine, Hasan AYDIN Mehmet DAĞ:Felsefi Antropoloji ışığında Hz. Muhammed ve Kur’ an, Hamdi TAYFUN: Vahyin Tarihsel Mahiyeti.
Tabii ki başka yazalar ve kitaplarda okudum. Daha önce Fazlur Rahman’ın İslâm adlı eserini okumuş ve bu konular- la ilgili düşüncelerini, İranlı yazar Abdülkerim SÜRUŞ’ün kitaplarını okumuş bu konudaki düşüncelerini biliyordum. Ayrıca Muhammed İKBAL’ın Dini Düşüncenin Yeniden İnşası kitabından da faydalandım. Nasır Hamid Ebuzeyd kitabından ve Muhammed ARKON’un düşüncelerinden istifade ettim. Bir de Sözcü yazarı Mehmet OCAKTAN’ın köşe yazılarındaki bir kı- sım makalelinden alıntılar yaptım, İslâm Ansiklopedisi ve Nübuvvetle ilgili bölümde Ebu Mansur El- Maturidi: Kitabüt-Tevhid eserinden faydalandım.
Yukarıda yazarları ve isimlerini verdiğim kitabları okuyup notlar alarak, aldığım notları da değerleme mahiyetinde baş- lıkları ve cümlelerin aynısını yazarak bu kitabın oluşumunu sağladım. Amacım bu konuda bir toplu bilgi oluşturmaktır.
Hayatımın dönüm noktası, bu kitapları okumakla başladı, bilgi kaynağım değişti, zihin yapım farklılaştı, insani ilişkilerim düzeldi, engin yürekli, şefkatli, merhametli bir insan olmayı öğrendim.
Ali Rıza Biçer